Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως η ισορροπημένη ψυχική υγεία συνδέεται άρρηκτα με το ισχυρό αίσθημα αυτοπεποίθησης, την καλή απόδοση και την επίτευξη στόχων. Είτε πρόκειται για ενήλικες, είτε για παιδιά, η επιβάρυνση της ψυχολογικής κατάστασης μπορεί να επιφέρει σημαντικές δυσλειτουργίες στην καθημερινότητα του ατόμου και, κατ’ επέκταση, σε οποιαδήποτε ασχολία του. Δυστυχώς, η εξάπλωση της πανδημίας του Covid – 19 τα τελευταία χρόνια έχει προκαλέσει σημαντικά σοβαρές επιπτώσεις, με τα παιδιά και τους εφήβους να αποτελούν τις κοινωνικές ομάδες που παρουσιάζουν τις περισσότερες ψυχολογικές διαταραχές, ως αποτέλεσμα της κατάστασης. Οργανισμοί παγκόσμιου βεληνεκούς, όπως για παράδειγμα η UNICEF και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, εξετάζουν όλο και πιο εξονυχιστικά τους παράγοντες που συμβάλουν στη διαιώνιση του προβλήματος, ενώ συμβουλεύουν τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να είναι ενήμεροι και σε εγρήγορση, προκειμένου να διακρίνουν πιθανά σημάδια ψυχολογικών διακυμάνσεων στα παιδιά.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της UNICEF, υπολογίζεται πως 1 στους 7 εφήβους από 10 έως 19 χρονών παρουσιάζει κάποιου είδους ψυχολογική διαταραχή, όπως για παράδειγμα αυξημένα επίπεδα στρες, αίσθημα έντονης θλίψης ή διαστρεβλωμένη εικόνα του εαυτού του. Με ποιον τρόπο ακριβώς, ωστόσο, επηρεάζει η έλλειψη μιας ισορροπημένης ψυχικής υγείας την απόδοση των μαθητών; Οι επιπτώσεις που θα δούμε παρακάτω αφορούν τόσο πνευματικές, όσο και σωματικές δυσλειτουργίες:
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Διαταραχές ύπνου
- Αίσθημα συνεχούς εξάντλησης
- Κακή διάθεση και ευερεθιστότητα
- Σύγχυση και έλλειψη κινήτρου
- Δυσκολία κοινωνικοποίησης ή διατήρησης υγειών κοινωνικών δεσμών
- Αλλαγές στην όρεξη για φαγητό
- Πονοκέφαλοι και συσσώρευση έντασης σε διάφορα σημεία του σώματος.
Οι παραπάνω επιπτώσεις είναι ικανές, όχι μόνο να αποπροσανατολίσουν τους μαθητές και να υποβαθμίσουν την καλή τους απόδοση, αλλά ακόμα και να τους αποτρέψουν από το να κυνηγήσουν τους μετέπειτα ακαδημαϊκούς τους στόχους. Η σημασία της ισορροπημένης ψυχικής κατάστασης είναι τόσο μεγάλη, που τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι παγκόσμιοι φορείς αντιμετωπίζουν τις ψυχικές διαταραχές με την ίδια ανησυχία όπως και τα σωματικά προβλήματα υγείας.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί είναι απαραίτητο να ενημερώνονται συνεχώς και να εξετάζουν συμπεριφορές που ο μαθητής ίσως να μην υιοθετούσε παλαιότερα. Ωστόσο, αυτός δεν είναι σίγουρα ο μόνος τρόπος για να διαπιστωθεί και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Στο σπίτι αλλά και στο σχολικό περιβάλλον είναι απαραίτητο:
- Να δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη της συναισθηματικής επάρκειας και της ανθεκτικότητας.
- Να τονίζεται καθημερινά η αξία της διαφορετικότητας και της μοναδικότητας.
- Να προωθούνται δραστηριότητες που βασίζονται στις αξίες του ανθρωπισμού (π.χ. συμμετοχή σε συσσίτια, δωρεές κτλ).
- Να τονίζεται η σημασία της καλής φυσικής κατάστασης και της άσκησης.
- Να τίθεται ένα σαφές όριο στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διαδικτυακών εφαρμογών.
Οι ψυχικές ασθένειες θεωρούνται από πολλούς η μάστιγα της εποχής μας. Παρόλα αυτά, δεν πρόκειται για κάποιον αόρατο εχθρό. Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την ύπαρξη και τη σημασία τους χωρίς ταμπού και προκαταλήψεις και να δουλέψουμε συλλογικά για την αντιμετώπισή τους, γιατί, ευτυχώς, η κατάσταση είναι αναστρέψιμη.
ΠΗΓΕΣ